سفر مشتری چیست؟
تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۹۳۷۰۶
عصر ایران / مدرسه کار و کسب ؛ فرید طهرانی* - در این نوشتار، ابتدا مفهوم سفر مشتری (Custome Journey) را خواهیم دانست و بعد به نحوهی طراحی آن در عمل خواهیم پرداخت.
برای مقدمه باید گفت:
- اصولاً نفوذ کردن به ذهن مشتریان میتواند کار دشواری باشد.
- وقتی که نیازها و خواستههای مشتری را در نظر بگیرید، موضوع فناوریها، ترجیحات و تمایلات خاص خرید مطرح میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
- مسئله این است که بدانید چرا مشتریان برای گرفتن یک تصمیم که ظاهراً تصمیمی یک مرحلهای است در چندین مرحله تصمیم گیری میکنند؛ در ذهن آنها نسبت به خرید محصولات یا خدمات شما چه میگذرد؟
- اگر نتوانید بهطور واضحی مراحلی که منجر به خرید محصول توسط مشتری میشود را بشناسید، در کارِ بازاریابی و فروش به مشکل بر خواهید خورد؛ به همین دلیل لازم است که سیر افکار مشتری و روندی را که تعقیب میکند بدانید تا بتوانید فروش بیشتری داشته باشید.
معنای سفر مشتری
به وارد شدن مشتری به فرایند ارتباط با یک کسب و کار برای رسیدن به هدفی خاص، سفر مشتری گفته میشود.
در قرن 21 برندهای بسیار زیادی در تمامی زمینههای تجاری وجود دارد و به همین دلیل جلب نظر مشتری و فروش به او دشواریها و مراحل خاصی پیدا کرده است.
از معرفی یک کسب و کار با استفاده از شبکههای اجتماعی گرفته تا عملکردهای سطح بالایِ قبل از فروش تا ارسال پیام تشکر به مشتری برای خریدی که انجام داده است، همه مراحل بسیار زیادی است که در سفر مشتری وجود دارد.
سفر مشتری چیزی نیست که شما بتوانید با دیدگاه و نقطه نظرات شخصی خود از آن سر دربیاورید یا حدسش بزنید.
سفر مشتری به کارهای عملی و مشخصی بستگی دارد که مشتریان، آن تجربیات را از سر میگذرانند.
به همین دلیل برای درک بهتر مراحل سفر مشتریان بهترین کار عبارت است از پرسیدن سوال در این مورد از خود آنها.
اگر اجازه بدهید آنچه را که در مقدمهی این مقاله گفتیم برایتان یک بار دیگر جمعبندی میکنیم.
هدف از نقشهی راه مشتری تهیهی یک نمونهی نوشتاری و تصویری از مراحلی است که مشتریان یا مشتریان احتمالی برای رسیدن به هدفی همراه با کسب و کار شما طی میکنند.
این هدف میتواند خرید محصول یا خدمت، عضویت در خبرنامهی وبسایت، شرکت در یک برنامهی وفاداری مشتری و یا هر چیزی مشابه چنین مواردی باشد.
با یادگیری جزئیات سفر مشتری خواهید دانست که باید چه مراحلی را اجرا و پیگیری کنید تا بتوانید در نهایت، مشتریان را به سمت خرید سوق دهید.
درک مفهوم سفر مشتری بهتنهایی کافی نیست، این موضوع باید بهصورت یک نمودار در اختیار شما و تمامی کارکنان بازاریابی و فروش قرار بگیرد.
نقشهی سفر مشتری، فرآیند تجسم نحوهی تعامل مشتری با یک کسبوکار همراه با ترسیم اقداماتی است که برای رسیدن به یک هدف انجام میشود.
در این طرح، رویدادهای کلیدی، انگیزههای مشتری و مواردی که مشتریان تجربه خواهند کرد ذکر و جمع آوری میشود؛ پس از ترکیب این اطلاعات باهم تصویری جامع از نحوهی تعامل مشتری با کسب و کار شما به دست میآید؛ با درک همین رابطه، میتوانید موارد تماس و ارتباط خود با مشتری را طوری ساختار دهید که مؤثرترین و کارآمدترین فرآیند برای آنها ایجاد شود.
نقشهی سفر مشتری، فرآیند فعلی را که مشتریان از اولین نقطهی تماس تا آخرین مرحله انجام میدهند، به تصویر میکشد تا بتوانید ببینید آیا در حال حاضر به اهداف خود میرسید یا خیر و اگر نه چگونه میتوانید به آن اهداف دست یابید.
توجه داشته باشید که سفر مشتری بهندرت میتواند به شکل یک سفر خطی مثلاً از نقطهی A به نقطهی B نمایش داده شود؛ چون خریداران، اغلب در یک سفر چرخهای و در مسیر هدفی که دارند پس و پیش میروند. همین امر است که باعث میشود تجسم دقیق نقشهی سفر مشتری دشوار باشد.
بنا به دلیل بالا از روشهای مختلفی برای نشان دادن سفر مشتری استفاده میشود، از یادداشتهای نصب شده بر روی تابلوی اتاق هیئت مدیره تا صفحات اکسل و اینفوگرافیک.
مهمترین نکته این است که نقشهی سفر مشتری برای کسانی که از آن استفاده میکنند منطقی باشد.
با این حال، قبل از طراحی نقشهی سفر مشتریان، ابتدا باید دادههایی را از مشتریان فعلی و مشتریان احتمالیِ کسب و کارتان جمعآوری کنید. فرآیند تهیهی نقشهی سفر مشتریان، مؤثر، گسترده و ارزشمند است.
اکنون باید ببینیم که دقیقاً چه چیزهایی در نقشهی سفر مشتری گنجانده میشود؟
بهطور بسیار خلاصه عناوین زیر باید در چنین طرحی نمایش داده شود:
• فرآیند خرید
• اقدامات مشتری (کاربر)
• احساسات مشتری
• ناراحتیها و مشکلات مشتری
• راه حلها
این نقشه نقاط عطف زیادی دارد؛ ابتدا پیش نویس مسیری را که یک مشتری در نظر دارد برای رسیدن به یک هدف طی کند باید مشخص کرد و با استفاده از مراحل معمول فرآیند خرید، هر مرحله را بهصورت افقی فهرست کنید.
نقشهی سفر، به جزئیات کاری که مشتری در هر مرحله از فرآیند خرید انجام میدهد میپردازد. بهطور مثال، ممکن است مشتریان شما با دوستان و خانواده در مورد نیازهای خود و راههای بالقوه برای برآوردن این نیازها در زمانی که از وجود محصول یا خدمت شما مطلع میشوند صحبت کنند.
شاید یک نسخهی نمایشی از خدماتی که میفروشید را در وبسایت کسب و کارتان بررسی کرده و در نهایت از پول نقد یا کارت بانکی برای خرید استفاده کنند.
نقشهی سفر، راههای مختلفی را که مشتریان شما ممکن است به هدف برسند بررسی میکند.
چه هدف، بزرگ باشد چه کوچک، همیشه به یاد داشته باشید که منظور مشتریان از ارتباط با شما در نهایت، حل کردن یک مشکل است.
در طول مسیر حل این مشکل، مشتریان باید از طرف شما با احساساتی مواجه شوند که منفی نباشد تا به ضرر برندتان تمام نشود.
در نقشهی سفر میتوانید تجربههایی برای مشتری ایجاد کنید که بتوانید بدانید مشکلات اصلی او در کدام مرحله از خرید است.
جایی که یک احساس منفی وجود دارد، یک نقطه دردناک موجود است که باعث آن شده.
افزودن موارد ناراحتیهای مشتری (نقاط درد) به نقشهی سفر مشتری میتواند به شما کمک کند تشخیص دهید مشتریانتان در کدام مرحله احساسات منفی را تجربه میکنند و دلیل آن را استنباط کنید.
بهعنوان عنصر نهایی در نقشه سفر مشتری، باید دانست که شاه کلید راهحلها جایی هستند که شما و تیمتان راههای بالقوهای را برای بهبود فرآیند خرید بررسی میکنید تا مشتریان در حین حمایت از کسبوکار شما کمتر با مسائل مشکل ساز مواجه شوند و روحیهی مثبتی داشته باشند.
نقطهی تماس در نقشهی راه مشتری چیست؟
نقطهی تماس در نقشهی راه مشتری نمونهای است که مشتری شما میتواند توسط آن در مورد کسب و کار شما اطلاعاتی کسب کرده و نظری برایش شکل بگیرد.
پس اولین کار شما در طرح نقشهی راه مشتری؛ ایجاد نقاط تماس مشتریان با کسب و کارتان است.
این نقاط تماس را میتوان در مکانها یا بسترهایی مستقیم ایجاد کرد؛ مثل یک تبلیغ نمایشی، تعامل با یک کارمند و حتی بررسی «گوگل» و یافتن مواردی که مشتریانتان به آن بیشتر سر میزنند.
دقت کنید که اسم تجاری شما محدود به وبسایت کسب و کارتان نماند.
لازم است که نقاط تماس و کانالهای متعددی برای آشنا شدن مشتریان احتمالی با کسب و کارتان تدارک ببینید تا به کشف فرصتهای بهبود در سفر خرید مشتری (روند خرید) کمک کنید.
1.نحوهی طراحی نقشهی سفر مشتری
• اهداف روشنی را برای نقشهی سفر تعیین کنید
• پرسونای خود را تعریف کرده و اهداف آن را مشخص کنید
• شخصیتهای مشتری هدف خود را برجسته کنید
• فهرستی از کانالهای تماس با مشتری تهیه کنید
• عناصری را که میخواهید نقشهی شما نشان دهد، بشناسید
• منابع موجود و منابع مورد نیازتان را مشخص کنید را مشخص کنید
در آغاز طراحی این نقشهی سفر سؤالات زیر را از خود بپرسید:
1. اصلاً چرا این نقشه را طراحی میکنید؟
2. این نقشه، کسب و کارتان را به سمت چه اهدافی هدایت میکند؟
3. این نقشهی سفر، بهطور خاص در مورد چه کسی است؟
4. بر چه تجربهای استوار است؟
بهاحتمال زیاد لازم خواهد بود که در مورد بازار هدف و مشتریانتان تحقیقاتی انجام داده و یک «پرسونای مشتری» یعنی شخصیت فرضی که خصوصیات مشتری خوب و مرتبط با شما را دارد طراحی کنید.
پرسونای مشتری، عبارت است از یک مشتری ساختگی با تمام مشخصات جمعیتی و روانشناختی واقعی.
شما در حقیقت مشتری خود را به یک انسان خیالی به نام پرسونای مشتری نسبت میدهید. او میانگینی از تمامی مشتریان شما در یک زمینهی مشخص محسوب میشود.
داشتن خصوصیات نوشته شدهی مشتری اصلی برای یادآوری بسیار مفید است. به این ترتیب میتوانید در ضمن انجام مراحل سفر مشتری بهطور مرتب کارهایتان را به آنچه در توصیف پرسونای مشتری نوشته و طراحی کردهاید نزدیک کنید.
2.از مشتریان واقعی برای بهبود اهداف و پرسونای مشتری بازخورد بگیرید
در ادامه باید تحقیق کرده و برخی از راههای عالی را برای دریافت بازخورد ارزشمند مشتریانتان از طریق پرسشنامه، گفتگو و راههای مناسب با شرایطتان بیابید.
به یاد داشته باشید که فقط با مشتریان واقعی یا مشتریان بالقوهی (احتمالیِ) کسب و کار خود تماس بگیرید.
در حقیقت شما به بازخورد افرادی احتیاج دارید که واقعاً به خرید محصولات و خدمات شما علاقهمند هستند و یا قبلاً با شرکت شما تعامل داشتهاند یا قصد انجام این کار را دارند.
برای کاربردیتر شدن آموزشهایمان در اینجا چند نمونه از سوالات خوب برای پرسیدن از مشتریان فعلی یا احتمالیتان را میآوریم:
1. شرکت (کسب و کار) ما را از کجا شناختید؟
2. اولین بار چه چیزی شما را به وبسایت ما جذب کرد؟
3. برای حل چه مشکلاتی دارید تلاش میکنید؟
4. اهداف یا چیزهایی که میخواهید از طریق شرکت ما به دست بیاورید چیست؟
5. آیا تا به حال از ما خرید کردهاید؟ اگر بله عامل تعیین کننده برای تصمیم خرید شما چه بود؟
6. آیا تا به حال از وبسایت ما در حالی که از قبل تصمیم به خرید نداشتید، خرید کردهاید؟ اگر چنین است، چه چیزی شما را به این تصمیم سوق داد؟
7. از یک تا 10 چه امتیازی به میزان آسانی استفاده از وبسایت ما میدهید؟
8. آیا تا به حال به پشتیبانی مشتری نیاز داشتهاید؟ اگر چنین است، رسیدگی و یا پاسخ بخش پشتیبانیِ ما در مقیاس 1 تا 10 چقدر مفید بوده است؟
9. آیا راهی وجود دارد که بتوانیم بیشتر به شما کمک کنیم؟
اگر خاطرتان باشد گفتیم که شما ابتدا باید پرسونای مشتری را که نمونهای خیالی ولی دارای خصلتهای واقعی اکثر مشتریان شما است بر روی کاغذ خلق کرده و ویژگیهای او را شرح دهید.
اکنون پس از بازخورد گرفتن از مشتریان واقعی، نکات جدیدی را که متوجه آن شدهاید و قبلاً دربارهی مشتریانتان نمیدانستید به توضیحات قسمت پرسونای مشتری اضافه کنید تا بینش شفافتری در مورد مشتریانی که مناسب کسب و کار شما هستند بیابید.
3.بر روی مشتری هدف خود (پرسونای مشتری) متمرکز شوید
بعد از این که در مورد شخصیتهای مختلف مشتریانتان که با کسب و کار شما تعامل دارند اطلاعات کافی به دستت آوردید باید تمرکز خود را بر روی یک یا دو مورد از آنها محدود کنید.
به یاد داشته باشید که نقشهی سفر مشتری، تجربهی بسیار خاص نوعیِ از مشتریان است که به همراه شما و کسب و کارتان اجرا میشود.
اگر پرسوناهای مختلفی را در یک گروه باهم قرار بدهید، نقشهی شما دقیقاً نشاندهندهی تجربهی واقعیِ تعدادی از مشتریانتان نخواهد بود.
اگر برای اولین بار است که طرح سفر مشتریان مینویسید بهتر است معمولیترین و بیشترین نوع شخصیت مشتریانی را که با آنها سر و کار دارید انتخاب کنید و مسیری را که معمولاً هنگام آشنا شدن با تجارت شما برای اولین بار طی میکنند، در نظر بگیرید. میتوانید مشتریانتان را گروه بندی و سپس باهم مقایسه کنید و ببینید که کدام گروه میتواند بهترین مشتری شما باشد.
نگران گروهها و پلنهایی که کنار میگذارید نباشید، چون همیشه میتوانید به عقب برگشته و نقشهی جدیدی طراحی کنید که مختص آن نوع مشتریان باشد.
4.فهرستی از تمامی نقاط و کانالهای تماس با مشتری تهیه کنید
نقاط یا کانالهای تماس شامل همهی مکانهای حقیقی یا قسمتهایی از وبسایت شما است که مشتریانتان میتوانند با شما در آنجا یا از آن طریق در تعامل باشند.
لازم است که طیِ یک تحقیق کامل، تمام نقاط و کانالهای تماسی که مشتریان فعلی و مشتریان احتمالی شما در حال حاضر از آنها استفاده میکنند و همچنین مواردی را که فکر میکنید در مواقع لزوم میتوانند بهعنوان جایگزینِ کانال تماس اصلی استفاده کنند، فهرست کنید.
این یک گام مهم در ایجاد نقشهی سفر مشتری است؛ چون به شما در مورد اقداماتی که مشتریان شما انجام میدهند آگاهی میدهد.
اگر مشتریانتان نسبت به آنچه انتظار میرود از نقاط و کانالهای تماس کمتری استفاده میکنند باید از خود بپرسید که آیا این موضوع به این معنی است که آنها بهسرعت از وبسایت و کسب و کار شما فاصله میگیرند و به همین دلیل وبسایتتان را زودتر ترک میکنند؟
اگر دیدید که مشتریان بیش از حد انتظار از وبسایتتان استفاده میکنند باید بدانید که آیا این بدان معنی است که وبسایت شما پیچیده است و برای رسیدن به هدف نهایی مجبور میشوند چندین مرحله را در وبسایت شما طی کنند.
در هر صورت، درک نقاط و کانالهای تماس مشتریان، ابزاری است که میتواند به شما در درک بهتر اهداف سفر مشتری و خواستههای آنها کمک کند؛ این فقط به معنای وبسایتتان نیست؛ شما باید به همهی راههایی که مشتریانتان ممکن است بهصورت آنلاین با شما برخورد کنند دقت کنید. این راهها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• شبکه اجتماعی
• تبلیغات پولی
• بازاریابی ایمیلی
• وبسایتهای نقد و بررسی توسط اشخاص دیگر
یک جستجوی سریع در گوگل در بارهی کسب و کار خودتان انجام بدهید تا تمام صفحاتی را که از کسب و کار شما نام میبرند ببینید.
میتوانید این موارد را با Google Analytics بررسی کنید تا ببینید که ترافیک وبسایتتان از کجا میآید.
تمام اقداماتی را که مشتریان شما در طول ارتباط و تعامل با کسب و کار شما انجام میدهند، فهرست کنید.
این کار میتواند شامل جستجو در گوگل دربارهی کلمات و عبارات کلیدی وبسایت شما یا باز کردن ایمیلتان از طرف مشتری باشد.
ممکن است در ابتدا این فهرست، یک فهرست طولانی از آب در بیاید؛ ولی میتوانید در انتها یا بعداً به اطلاعاتی که جمع آوری کردهاید به شکلی منطقی سر و سامان بدهید.
تشخیص اینکه چه زمانی از مشتریان انتظار میرود اقدامات بیشتری برای دستیابی به اهداف خود در رابطه با کسب و کارتان انجام دهند بسیار مهم است.
بازاریابی بهطور همه جانبه، نتیجهی علت و معلول و احساسات و انگیزههای مشتری است.
هر اقدامی که مشتری شما انجام میدهد از روی انگیزه و احساسات است و احساسات مشتری بسته به اینکه در کدام قسمت از سفر مشتری باشد تغییر میکند.
محرک عاطفی هر یک از اقدامات مشتریان معمولاً ناشی از یک ناراحتی یا مشکل است.
دانستن این موضوع به شما کمک میکند تا محتوای مناسب را در زمان مناسب ارائه دهید تا مسیر سفر احساسیِ مشتریانتان را در مورد برند خود هموار کنید.
لازم است از موانع و نقاط ضعف مطلع شده و بدانید چه چیزهایی مانع از انجام اقدامات مورد نظر مشتری شما میشود.
یکی از موانع بسیار رایج، هزینه است.
بهطور مثال، ممکن است یکی از مشتریانتان محصول شما را دوست داشته باشد اما با پی بردن به هزینهی حمل بالا، از شما خرید نکند.
مشخص کردن چنین موانع بالقوهای در سفر مشتری میتواند به شما در کاهش هزینههای مشتری کمک کند. برای این کار بهطور مثال میتوانید یک صفحهی پرسش و پاسخ به مشتریانتان ارائه کنید که طیِ آن به سوالات رایج در مورد هزینههای حمل و نقل پاسخ دهند.
5.منابع موجود و منابع مورد نیازتان را مشخص کنید
نقشهی سفر مشتری شما تقریباً بر هر بخش از کسب و کارتان تأثیر میگذارد.
تهیهی چنین نقشهای منابعی را که برای ایجاد تجربهی مشتری استفاده میشود برجسته میکند؛ بنابراین لازم است فهرستی از منابعی که در اختیار دارید و همچنین منابعی که برای بهبود سفر مشتری به آنها نیاز دارید، تهیه کنید.
بهطور مثال، ممکن است نقشهی سفر مشتریان، برخی از ایرادها را در پیشنهاد خدمات مشتری مشخص کند و متوجه شوید که تیم شما ابزار لازم برای پیگیری مناسب درخواستهای مشتریان را پس از یک تعامل خدماتی ندارد.
با استفاده از نقشهی خود، میتوانید به مدیریت توصیه کنید که روی ابزارهای خدمات مشتری سرمایه گذاری کند تا به تیم شما در مدیریت تقاضای مشتری کمک شود.
با گنجاندن این ابزارهای جدید در نقشهی سفر مشتریان، میتوانید بهدقت پیشبینی و مشاهده کنید که این موارد چگونه بر کسبوکارتان تأثیر گذشته و ارزشی بیش از اندازه ایجاد میکند.
6. خودتان مراحل سفر مشتری را طی کنید!
اکنون اگر فکر میکنید که نقشهی سفر مشتریان را طراحی کردهاید و به همین دلیل، دیگر کار شما تمام شده است اشتباه میکنید.
حالا باید نتایج و اطلاعاتی را که به دست آوردهاید تجزیه و تحلیل کنید؛ بهطور مثال: چند نفر روی لینک وبسایتتان کلیک کرده اما قبل از اینکه خریدی انجام دهند آن را میبندند؟ چگونه میتوانید از مشتریانتان حمایت کنید؟
دو سوال فوق، از جمله سوالاتی هستند که باید بتوانید با استفاده از نقشهی راه مشتریان به آنها پاسخ دهید.
تجزیه و تحلیل نتایج میتواند به شما نشان دهد که نیازهای مشتری در کجا برآورده نمیشود.
با توجه به این موضوع، میتوانید اطمینان حاصل کنید که تجربهی ارزشمندی را ارائه میدهید و روشن میکنید که افراد میتوانند با کمک شرکت یا کسب و کار شما راه حلی برای مشکلات خود بیابند.
نکتهی مهم این است که طراحی سفر مشتری تا زمانی که خودتان آن را امتحان نکنید، چیزی فرضی باقی خواهد ماند.
بهتر است برای هر یک از شخصیتهایتان (پرسوناژهای مشتریانتان) سفری را که از طریق فعالیتهای شبکههای اجتماعی، خواندن ایمیلهای مشتریان تا جستجوی آنلاین انجام میدهند، دنبال کنید.
7.تغییرات لازم را انجام دهید
تجزیه و تحلیل دادههای شما باید به شما ایدهی مشخصی بدهد مبنی بر این که میخواهید وبسایت کسب و کار شما چه چیزی باشد.
پس از ایده پردازی روشن برای اصلاحاتی که لازم است انجام دهید، میتوانید تغییرات مناسب را در بخشهای گوناگون کسب و کار و نیز در وب سایت خود اعمال کنید.
چنین تغییراتی بهطور مثال میتواند ایجاد لینکهای فراخوان برای اقدامی خاص توسط مشتری یا شاید نوشتن توضیحات طولانیتری در زیر هر محصول باشد.
مهم نیست که این تغییرات چقدر بزرگ یا کوچکاند، مهم این است که آنها مؤثر خواهند بود، زیرا بهطور مستقیم با آنچه مشتریان بهعنوان ناراحتی خود ذکر کردهاند در ارتباط است.
پس همیشه با انجام روش فوق، بهجای ایجاد کورکورانهی تغییرات میتوانید با کمک نقشهی سفر مشتری اطمینان حاصل کنید که نیازها و موارد مشکل ساز همیشه برطرف خواهد شد.
نقشهی سفر مشتریان باید یک کار دائمی و در حال پیشرفت باشد.
بررسی نقشهی سفر مشتریان بهصورت ماهانه یا سه ماهه صورت میگیرد و به شما کمک میکند تا شکافها و فرصتها را برای سادهتر کردن روند فروش محصولات یا خدمات خود شناسایی کرده و از تجزیه و تحلیل دادهها به همراهِ گرفتن بازخورد مشتریان برای بررسی موانع موجود استفاده کنید.
______________________________
*مؤسس مرکز مذاکره ایران
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: تفاوت های مدیر فروش و مدیر بازاریابی وظایف مدیر فروش مدیران بخوانند ؛ به ویژه مدیران فروش / افزایش درآمد در گرو توجه به گروه
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: سفر مشتری فروش نقشه ی سفر مشتریان مشتریان احتمالی نقشه ی سفر مشتری کسب و کار شما استفاده می کنند تواند به شما داشته باشید انجام می دهند برای رسیدن همین دلیل کسب و کارتان سفر مشتری مشخص کنید مشتریان شما فرآیند خرید ی نقشه ی سفر وب سایت شما طور مثال خرید محصول وب سایت شما کمک مشتری شما نقشه ی تجربه ی ی مشتری راه ها نحوه ی بر روی نقطه ی ی تماس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۹۳۷۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از راه اندازی شهرک تخصصی برای فرش بختیاری تا مشتریان پر و پا قرص اروپایی
سكوت زیرزمین را با صدای دفتین كه بر روی رج های بافته شده می كوبد، می شكند، رنگ ها در هم می آمیزد و گره در گره، رج در رج بر تار و پود سفید دار قالی، نقشی از هنر و عشق بر دل می نشاند.
دستان هنرمندش به سرعت تمام گره ها را یك به یك، شانه به شانه هم از رنگ های متعدد می نشاند و بارها و بارها، گره در گره بر این تار و پود می نشاند تا نقشی از خیال كه از ذهن بر می آید و با دیدنش بر دل می نشیند، بر دار قالی نمایان شود.
بافته كه بالاتر می رود، نقش ها در هم می آمیزد و همچون تصویری گویا از تمام آرزوهای یك بافنده بر دار قالی هویدا می شود و نفس به نفس، رنگ به رنگ در هم می آمیزد تا دستینه ای شود از عشق، هنر، صنعت و فرش را پدید آورد و زیبایی را معنا بخشد.
نقش گل ها و شكوفه های صورتی، نقش ترنج، خشتی، نقش اسب ها، شكارگاه، سیمرغ، قناری و تصویر آسمان آبی و سبزه زار، نقش دریا و مرغزار، نقش مهتاب، نقش خیال در خیال با سر انگشت های هنرمندانه بافندگان یك به یك جان می گیرند و می شود تابلویی ماندگار از جنس كرك و ابریشم و پشم.
در پس این تلاش های بی وقفه، رنگ ها جان می گیرد و نقش ها خودنمایی می كنند، انگار همه را حس می كنی و در ذهنت هر آنچه را پرورانده ای، اكنون در پیش چشمانت به زیبایی نمایان می شود.
رج به رج كه پایان می پذیرد، بافت ات بلند و بلند می شود از زمین كنده و بسوی آسمان بالا می رود، حالا برای رسیدن دست هایت به رج های بالاتر باید جایگاهت را بالاتر ببری تا دوباره به نقش و خیال دست های هنرمندانه ات دست یابی.
رج های آخر كه پایان می گیرد، تو دوباره جان می گیری، همچون تولد یك مولود، خوشحال می شوی از دست آفرینه خودت و زیبایی آنچه كه با هر گره در ترسیم رنگ ها آفریده ای، خرسند به خودت دست مریزاد می گویی.
آری باید بر دستان این هنرمندان بوسه زد که خالق این همه زیبایی بر تار و پود فرش هستند.
«زهرا وفایی» زنی باتجربه است که خانه داری و قالیبافی را به بهترین شکل انجام می دهد البته به گفته خودش، برای او خانه داری مقدم بر قالیبافی است اگرچه قالیبافی کمک کرده تا در خانه داری موفق تر باشد.
در ادامه، گفتگوی ما با این قالیباف را می خوانید:
از دوران کوچکی به قالیبافی علاقه داشتم و از مادرم آموزش دیدم حدود ۳۰ سال است به این شغل در خانه خود مشغول هستم و یک قالی شش متری را حدود شش ماه می بافم و به بازار عرضه می کنم.
خانم وفایی اضافه کرد: فرش دستباف دارای طیف وسیعی از رنگها است و در ترکیب آنها از طیفهای رنگی سفید، قرمز، قهوهای، سبز و زرد استفاده میشود.
وی ادامه داد: تنوع نقشهها بسیار زیاد است و این استان به دلیل تنوع رنگ و نقشه در ایران حرف اول را میزند.
خانم وفایی گفت: دار قالی، دفه، شانه، کاردک، قیچی، چله، کوجی، سک و سیخ پود کشی از لوازم مورد نیاز بافت قالی است.
وی افزود: به نظرم واقعا حیف است وقت را از دست بدهیم خانم ها می توانند از فرصت های فراغتشان برای ارتقای دانش و مهارت خود استفاده کنند و به نظرم مهارتی دلنشین تر از قالی بافی نیست.
فرش دستباف بختیاری یکی از فرشهای دستباف ایرانی است که توسط ایل بختیاری در چهارمحال و بختیاری، خوزستان، اصفهان و گاها لرستان بافته می شود. فرشهای بختیاری نقوش مختلفی دارد که از مهمترین آنها میتوان به خشتی، ترنجی، سرو و کاج و گلدانی اشاره کرد.
در بافت این نوع فرش معمولا جنس تار فرش از نخ و جنس پود آن از پشم میباشد. واضح است آن دسته از فرشهای بختیاری که گرههای بیشتری داشته باشند، قیمت بالاتری دارند.
فرش بختیاری در سال ۱۳۹۶ ثبت جهانی شد بنابراین در تمامی دنیا شناخته شده است و در کشورهایی مانند آمریکا، آلمان، ژاپن، چین، کشورهای اروپایی و حاشیه خلیج فارس و... استقبال خوبی از فرش بختیاری صورت گرفته و دارای مشتری است.
از دیرباز تاکنون استان چهارمحال و بختیاری مهد فرش بوده است و فرش این استان در ایران و حتی در جهان شناخته شده و یکی از دلایل آن این است که در بافت این فرش چه در نقش و چه در رنگ هیچ گونه تقلبی وجود ندارد.
فرش «چالشتر» چهارمحال و بختیاری به دلیل دریافت اصالت رنگ دوموتکس صنایع دستی است که مهر تایید یونسکو را به خود اختصاص داده است.
کمتر خانهای در چالشتر میتوان یافت که یک دار قالی در آن وجود نداشته باشد، گویی دختران این سرزمین با این هنر به دنیا آمده و از سر عشق نقش بر جان تار و پودهای هر دار میزنند. این هنر اصیل از گذشتههای دور، کاری زنانه محسوب میشود و تمام مراحل آن از جمله پشمریسی و رنگ آمیزی خامهها تا بافت آن، توسط بانوان این سرزمین انجام میشود. هرچند در سالهای اخیر با صنعتی شدن کارگاههای رنگ آمیزی، مردان نیز در تأمین مواد اولیه و تولید فرشهای دستبافت سهیم شدهاند.
انتخاب رنگ در فرش یکی از مهمترین ویژگیهای فرش بختیاری استدر صنعت قالی بافی هنر رنگرزی اهمیتی تقریباً یکسان با طراحی و بافندگی دارد و اصولاً بدون وجود رنگ نقشی آفریده نمیشود.
رنگ رنگرزی فرش را به طور قطع میتوان یکی از مهمترین گزینههایی معرفی کرد که قادر است زیبایی و جلوه خاصی به فرشهای دستباف ببخشد.
اسکندر ملکپور رئیس شرکت تعاونی فرش دستباف چهارمحال و بختیاری با بیان تنوع بالای فرش استان گفت: آفریدههای چند صد روستای چهارمحال و بختیاری از نظر تنوع رنگ بینظیر هستند.
وی افزود: نوع و نحوه انتخاب رنگ در فرشهای بختیاری یکی از مهمترین ویژگیهای شناخته شده در این فرش هاست؛ نوع رنگ لاکی مورد استفاده و همچنین سبز خاص فرشهای بختیاری از مهمترین ویژگی رنگهای فرش این استان است که با سایر موارد مشابه در دیگر فرشهای ایران تفاوت دارد.
ملکپور اضافه کرد: ۴۰۰ نوع رنگ گیاهی و ثابت با کد و شناسنامه توسط سیدعلی عسگری ارجنکی رنگرز برتر چهارمحال و بختیاری و معروف به پدر رنگ ایران به ثبت رسیده است.
صادرات ۸۰ درصد فرش دستباف چهارمحال و بختیاری به خارج از کشورآقای شیخی سرپرست اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری گفت: ۸۰ درصد فرش دستباف تولید شده در این استان از پایانه صادراتی استانهای همجوار به کشورهای اروپایی، آسیانه میانه، آمریکای جنوبی، آلمان و کشورهای حوزه خلیج فارس صادر میشود.
وی افزود: فرشهای دستباف چهارمحال و بختیاری از نظر استحکام و شیوه بافت، رنگ ثابت گیاهی مورد استفاده در تهیه فرش، استفاده از رنگ تند و گرم، نقشههای اصیل و قیمت مناسب در جهان شناخته شده است.
شیخی با اشاره به اینکه تا کنون ۱۰۰ هزار نفر هنرجو در چهارمحال و بختیاری آموزشهای لازم را برای تولید فرش دستبافت فراگرفتهاند، افزود: ۳۵ هزار نفر از این تعداد هماکنون در حال بافت ۱۷ هزار و ۵۰۰ قالی هستند و بر این اساس سالانه ۷۰ هزار متر مربع فرش دستبافت در این استان تولید میشود.
وی ادامه داد: فرش چالشتری در استانهای مختلف کشور و کشورهای حوزه خلیج فارس، اروپا، آمریکا و کانادا طرفداران زیادی دارد.
راه اندازی شهرک تخصصی فرش در چهارمحال و بختیاریعلیرضا جیلان رئیس اداره فرش سازمان صمت چهارمحال و بختیاری گفت: در شهرک تخصصی فرش، از زنجیره تولید پشم گرفته تا فروش و صادرات فرش انجام میشود.
۸۰ درصد فرش تولیدی در چهارمحال و بختیاری ارزش صادرات دارد و با راه اندازی شهرک تخصصی فرش، ارزش افزوده ناشی از فروش آن برای بافنده محاسبه میشود.
این شهرک کاربری اقامتگاهی و توریستی نیز دارد و مقرر شده به مساحت ۴۲ هکتار ایجاد شود؛ بازاچههای فروش، موزه فرش، نمایشگاه، تالار گفتگو و مجموعههای اقامتی پیشبینی شده است که نقش مهمی در جذب گردشگر ایفا میکند.
فرش چهارمحال و بختیاری مطابق با معاهده بینالمللی لیبسون که جمهوری اسلامی ایران با تصویب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۰ به آن ملحق شد، به ثبت جهانی نشان جغرافیایی رسید و در سال ۹۶ نیز لوح ثبت جهانی فرش بختیاری با حضور رئیس مرکز ملی فرش ایران در شهرکرد رونمایی شد.
بیشترین فرشهای چهارمحال و بختیاری را قالی شهرکرد، قالی قهفرخ (فرخشهر)، یلمه بروجن، گبه ریزباف اردل، فرش بختیاری مناطق عشایری و بختیارینشین و فرش چالشتری تشکیل میدهد.
بر اساس نظر برخی از محققان، طرحفرش «سرو» و «کاج» که به عنوان اصلیترین طرح آریایی مطرح است از نمونههای بارز طرحهای قالی چهارمحال وبختیاری به شمار میرود.
ثبت فرش دستباف چهارمحال و بختیاری در فهرست سازمان جهانی مالکیت فکریفضل الله رحمتی مدیرکل صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری، از ثبت فرش دستباف این استان در فهرست سازمان جهانی مالکیت فکری وایپو «WIPO» خبر داد.
وی افزود: کاربرد رنگهای زیبا با استفاده از عصاره گلها و گیاهان و مواد اولیه طبیعی، شادابی و زنده بودن طرحها و نقشهای متنوع از ویژگیهای فرش این استان است.
رحمتی اضافه کرد: نشان جغرافیایی فرش دستباف مناطق ایلام، سنقر و کلیایی کرمانشاه، کردی خراسان شمالی، لرستان، تابلوفرش سردرود، ترکمن جرگلان و بجنورد، سیستان و بلوچستان، ورامین، چهارمحال و بختیاری، قشقایی فارس، گبه فارس و اردکان، قهستان و مود بیرجند با ثبت در سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، برای حمایت در کشورهای عضو معاهده لیسبون معرفی شد.
وی با اشاره به وجود ۶ هزار و ۳۰۰ بیمهشده قالیبافی در چهارمحال و بختیاری ادامه داد: هماکنون پنج هزار بازنشسته بیمه قالیبافی در استان وجود دارد.
رحمتی با اشاره به آغاز طرح دهکده فرش چهارمحال و بختیاری از سال ۱۳۹۸ گفت: زمین مورد نیاز برای راهاندازی این طرح هماکنون در مرحله دریافت استعلامهای ۱۸ گانه قرار دارد و بهزودی نهایی میشود.
بافت بیش از ۳۰۰ تخته فرش اهدایی برای ساخت عتبات عالیات در شهرکردعلی کیانی رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات چهارمحال و بختیاری گفت: از سال ۹۶ عرصههای جدید در چهارمحال و بختیاری در راستای کمک به ساخت عتبات عالیات و صحن عقیله بنی هاشم (س) آغاز شد، که یکی از این عرصهها بافت فرش توسط بانوان هنرمند استان بود که به صورت افتخاری و برای تبرع این کار را انجام میدهند.
وی افزود: از آغاز این طرح تاکنون بیش از ۳۰۰ تخته فرش در ابعاد مختلف بافته شده و بصورت مزایده داخلی به فروش میرسد و نهایتا برای توسعه حرم اختصاص داده میشود.
کیانی با بیان اینکه ۲۰۰ بافنده افتخاری در کارگاههای استان کار میکنند، گفت: پارسال ۱۲ تخته فرش دستباف فروخته شده و درآمد آن صرف ساخت صحن عقیله بنیهاشم در حرم امام حسین (ع) میشود.
وی اضافه کرد: ۸۰ کارگاه بافندگی فرش در سطح استان فعال است و بیش از ۶۰۰ نفر از بانوان استان فرشهایی با اندازههای مختلف و با نقشه چالشتر، خشتی و سرو و کاج میبافند.
کیانی افزود: ۴۰ درصد از کارگاههای فرشبافی عمومی و ۶۰ درصد خانگی است.
روشهای صادرات فرش به کشورهای خارجی تقویت میشودمحمدکاظم منزوی معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری چهارمحال و بختیاری با اشاره به ظرفیت فرش تولیدی استان گفت: روشهای صادرات فرش این استان به کشورهای خارجی تقویت و عملیاتی میشود.
وی با اشاره به تولید بهینه فرش با ثبت جهانی آن افزود: در این راستا استفاده از رنگرزی ثابت، علم و دانش بهجا مانده از گذشتگان و آموزش صحیح ضروری است.
منزوی ارتقای سطح آموزش و تامین مواد اولیه مرغوب در فرشبافی را ضروری اعلام و تصریح کرد: ادارهکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی چهارمحال و بختیاری و ادارهکل صنعت، معدن و تجارت مشکلات حوزه فرش را شناسایی و علاوه بر ارائه راهکارهای کارشناسی رفع آن برای افزایش صادرات فرش تلاش کنند.
گزارش از نگار شیخ پور